Skip to main content

Posts

Showing posts from November, 2012

උස අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ දිය ඇලි ලැයිස්තුව

දිය ඇල්ල                                                          උස මීටර වලින්                         උස අඩි වලින් 1 බඹරකන්ද ඇල්ල                                               263                                         863 2 දියලුම ඇල්ල                   ...

දස්කොන් සකි සද ඉක්මන් ගමනින් නොඑනා ගමනකි යන්නේ

දස්කොන් සකි සද ඉක්මන් ගමනින් නොඑනා ගමනකි යන්නේ. අ සම්මත ප්‍රේමය නිසා අමාරුවේ වැටුණ ප්‍රේමවන්තයකු පිළිබඳ කතන්දරයක්‌ මහනුවර යුගයෙන් ද අසන්නට ලැබේ. එනම් , දස්‌කොන්-ප්‍රමිලා දෙදෙනාගේ ප්‍රේම කතාන්දරය යි. ශ්‍රී වීර පරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ රජුගේ හිතවතකු වූ දස්‌කොන් අදිකාරම රජ බිසවක වූ ප්‍රමිලා දේවිය සමඟ පෙම් සබඳකමක්‌ ඇති කර ගත්තේය. එය හෙළිදරව් වීම නිසා කෝපයට පත් රජු දස්‌කොන්ගේ හිස ගසා මරා දමන්නට නියම කළේය. දස්කොන් ප්‍රමිලා ප්‍රේම වෘතාන්තය ජනප්‍රවාදයේ එන ආකාරයට නම් මෙසේ ය

උඩරට රාජධානිය සහ එහි පරිපාලනය.

උඩරට රාජධානිය සහ එහි පරිපාලනය. උඩරට රාජධානිය යනුවෙන් හැදින්වෙනුයේ 1590 දි ලංකාවේ මධ්‍යම කදුකරය කේන්ද්‍ර කර ගනිමින් පළමු වන විමලධර්මසුරිය රජු විසින් ආරම්බ කරන ලද රාජධානියයි. නමුත් එයට පෙර අවස්ථා ගණනාවකිදීම උඩරට පාලන ඒකකයක්, පරිපාලන එකකයක් වශයෙන් පැවතුන බවට තොරතුරු හමුවේ. එසේම පුර්ව බ්‍රහ්මීය ශිලා ලේඛනයන්ගේ ව්‍යාප්තිය දෙස බලන විට මධ්‍යම කදුකරය ආශ්‍රීතව  ස්ථාන 24 කින් අභිලේඛන 84 ක් පමණ සොයා ගන තිබේ. යටත් පිරිසෙන් මෙම අවධියේදි මධ්‍යම කදුකරය ආශ්‍රිතව ස්වාධින පරිපාලන ඒකක පැවති බව මෙම අභිලේඛනවල සදහන් රජ, පරුමක යන විරුදයන් දෙස බලන විට පැහැදිලි වන කාරණයකි. මලය රට, මලය රට්ට, ගල්වල රට යනුවෙන් එකල්හි මධ්‍යම ප්‍රදේශය ඇතුලත්වන කදුකරය හදුන්වා තිබේ. අනුරාධපුර, පොළොන්නරු, රාජධානි අවධීන්හිදි ප්‍රාදේශිය පරිපාලන ප්‍රදේශයක් වශයෙන් පාලකයකු යටතේ පාලනය වු බවට බොහො තොරතුරු මුලාශ්‍රයන්හි සදහන් වේ. ඉන් පසු ගම්පොල රාජධානිය ලෙසින් දාහතරවන සියවසහිදි මධ්‍යම කදුකරය පළමුවරට රාජධානි කේන්ද්‍රය බවට පත් වන්නේ ය. ඉන් පසු කෝට්ටේ රාජධානියේ හිමිකාරිත්වය පෘතුගීසින් විසින් අත්පත් කර ගැනීමෙන් පසුව 1590 සිට 1815 දක්වා රජව...

මධ්‍යම පළාත

මධ්‍යම පළාත යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්‍යයේ පිහිටි මහනුවර, මාතලේ සහ නුවරඑළිය යන දිස්ත්‍රික්කවලින් සමන්විත පළාත යි. මධ්‍යම පළාතේ පරිපාලන දිස්ත්‍රික්කය මහනුවර වන අතර බොදු ජනතාවගේ මුදුන් මල්කඩ වන ශ්‍රි දළදා මාළිගය පිහිටා ඇත්තේ ද මහනුවර ය.

හිදගල විහාරයේ බිතු සිතුවම්

නන්දදේව විජේසේකර මහතාග්, පැරණි සංහල බිතුසිතුවම් කෘතියෙන් උපුටා ගන්නා ලද්දකි.1964,කොළඹ : රාජ්‍ය භාෂා දෙපාර්තමේන්තුව   හිදගල විහාරයේ බිතු සිතුවම් හි ද ගල මහනුවර ප්‍රදේශයේ මෙතෙක් සොයාගෙන ඇති පුරාණ සිද්ධස්ථාන දෙක අතුරින් හිදගල එකකි. ගලෙහි ලියා තිබෙන තරමක් දිගු සෙල්ලිපි දෙක හැරුණු විට මේ ස්ථානය හා සම්බන්ධ අන් කිසිදු ඓතිහාසික සටහනක් සොයාගෙන නැත. ස්ථානය පිළිබදව පුරාවෘත්තයක ස්වරූපයෙන් දැක්වෙන ප්‍රාදේශීය පරම්පරා කථාවක් තවමත් පවති. බාන්ස් ආණ්ඩුකාරවරයාගේ කාලයේදි (1824-31) ලෙන් විහාරය ප්‍රකෘතිමත් කරන ලදි. අද නවීන විහාරයක් වශයෙන් පවත්නා ලෙන් විහාරය විශාල ගල්කුල පාමුල පිහිටියේ ය.

මධ්‍යම පළාතේ ටැම්පිට විහාර

මහනුවර දළදා පෙරහැරේ සුල මුල

 මහනුවර දළදා පෙරහැරේ සුල මුල මහාචාර්ය සෙනරත් පරණවිතාන මහතා 1969 අගෝස් ‌ තු රසවාහිනි සගරාවට ලියු ලිපියකි නුවර පෙරහැර යන පාර අයිනේ හිටගෙන් නැත්නම් දෙපැත්තෙ ගොඩනැඟිලි ඇතුළෙ ඉඳ ගෙන ඒක බලන බොහොම දෙනෙකුට ඇති වෙන්නෙ විසූක දස් ‌ සනයක් ‌ බැලීමෙන් හට ගන්න හැඟීමයි . කලාතුරෙකින් දකින්න ලැබෙන දෙයක් ‌ දැක් ‌ කම හිතේ හටගන්න කුහුලින් මුසු සතුටයි . නමුත් සිංහල සංස් ‌ කෘතිය " ගැන ඉස් ‌ කෝලවල ඉගෙනුම් නොලබපු කාරණා කාරණා තේරෙන අය නම් පෙරහැර පැවැත්වීමෙන් තමන්ගේත් ලෝකෙත් සුබසිද්ධියට ඉවහල් පිළිවෙතක් ‌ ඉටු කෙරෙන බව ඒත්තු ගන්නවා . ඒ ඉවහල් පිළිවෙත නියම කාලෙට ඉටු නොකළොත් රටේ ගමේ කාටත් අනිටු විපාක වෙන්න පුලුවන් බව ඔවුන් විශ්වාස කරනවා . නුවර පෙරහැර ඉවරවෙලා වැඩි දවසක් ‌ යන්න මත්තෙන් වැහි වහින්න ඕනැය යන විශ්වාසෙ උගත් නූගත් සිංහල ජනයන් බොහෝ දෙනෙක් ‌ අතරෙ පවතිනවා . ඒ නිසා අපට නිගමන්න පුලුවනි නුවර පෙරහැරෙන් සැලසෙන්නෙ නියම කාලෙට ඕනෑ පමණට වැස් ‌ ස ඇතිවීමය යන ඇදහිල්ලක් ‌ පවතින බව .